ประโยชน์ใช้สอยของเกวียน

      ในอดีตเมื่อต้องเดินทางขนย้ายสิ่งของที่มีน้ำหนักมากและมีจำนวนมากเกินกำลังคนก็จะใช้สัตว์ขนย้าย ต่อมาเมื่อมีเกวียนจึงใช้เกวียนที่ใช้แรงงานสัตว์เป็นพาหนะอเนกประสงค์ทำให้ทุ่นแรงคนได้มาก สามารถเดินทางได้ระยะไกลและรวดเร็วมากขึ้นนอกจากนี้เกวียนยังมีประโยชน์อย่างมากสำหรับงานที่เกี่ยวกับการทำนาจนอาจกล่าวได้ว่าเกวียนเป็นพาหนะคู่ใจของชาวนามาแต่อดีตทุกครอบ ครัวจึงต้องมีเกวียนอย่างน้อย ๑ เล่ม เห็นได้จากเมื่อคราวประชุมสภาผู้แทนราษฎรเพื่อพิจารณาพระราชบัญญัติทางหลวงซึ่งต้องมีการเวนคืนที่ดินริมทางหลวงและห้ามวัวควายเดินบนถนนทาง หลวงแต่มีราษฎรคัดค้านและขอให้สร้างทางเกวียนเพราะราษฎรส่วนใหญ่ต้องใช้เกวียนเป็นพาหนะ การออกกฎหมายห้ามวัวควายขึ้นไปเดินบนทางหลวงทำให้ราษฎรไม่สามารถใช้เกวียนได้ซึ่งถือเป็นการตัดการติดต่อสัมพันธ์กัน การประชุมในครั้งนั้นสภาผู้แทนราษฎรต้องมีมติให้ผ่อนผันในเรื่องการใช้เกวียนเป็นพาหนะบนไหล่ถนนได้ จึงเห็นได้ว่านอกจากใช้ประโยชน์ในการบรรทุกข้าวหรือพืชผลทางการเกษตรเป็นหลักแล้วเกวียนยังเป็นพาหนะในการเดินทางติดต่อกันระหว่างหมู่บ้านหรือชุมชนต่าง ๆ เป็นปกติด้วย เช่น การเดินทางไปเยี่ยมญาติพี่น้อง การเดินทางไปร่วมงานบุญต่าง ๆ ที่มีระยะทางไกลเกินกว่าจะเดินทางด้วยเท้าและจำเป็นต้องบรรทุกสิ่งของจำนวนมากไปด้วย นอกจากนี้ยังนำเกวียนไปใช้ประโยชน์ในโอกาสพิเศษหรือการจัดงานพิธีกรรมต่าง ๆ โดยการตกแต่งเกวียนเข้าร่วมขบวนแห่ในงานบุญต่าง ๆ เช่น ขบวนแห่บั้งไฟเอ้ในงานบุญบั้งไฟเดือน ๖  ขบวนแห่เทียนพรรษาในงานบุญเข้าพรรษาเดือน ๘ ขบวนแห่ปราสาทผึ้ง ในงานบุญออกพรรษาเดือน ๑๑ ขบวนแห่บุญกฐินและขบวนแห่กระทงในงานลอยกระทงเดือน ๑๒ รวมไปถึงการตกแต่งเกวียนเพื่อใช้เป็นพาหนะเคลื่อนศพหรือแห่ศพ

      ส่วนประโยชน์ของเกวียนในด้านอื่น ๆ คือ การใช้เป็นพาหนะเดินทางไกลในกิจกรรมต่าง ๆ ซึ่งมักเป็นการใช้ประโยชน์ตามโอกาสมากกว่า เช่น กลุ่มขบวนของนายฮ้อย (พ่อค้า) ที่ใช้เกวียนต้อนวัวควายเดินทางค้าขายจากภาคอีสานไปที่จังหวัดสระบุรี ปทุมธานี นครนายก ฉะเชิงเทรา และชลบุรี การรับจ้างบรรทุกลำเลียงสินค้า ข้าว และของป่าต่าง ๆ จากทุ่งนาป่าเขายอดดอยไปยังจุดขนถ่ายสินค้าทางเรือหรือรถไฟ บางครั้งชาวบ้านก็จะชักชวนกันเดินทางรอนแรมด้วยเกวียนเพื่อไปนมัสการปูชนียสถานและปูชนียวัตถุสำคัญที่เคารพนับถือแม้กระทั่งล้อเกวียนก็ยังนำไปใช้เป็นเสมือนสัญลักษณ์ทางพระพุทธศาสนาในรูปของธรรมจักรด้วย